W cieniu smoka

Lisowice - niewielka, urokliwa miejscowość, jedna z kilkunastu w gminie Pawonków, jedna z wielu w powiecie lublinieckim. Miejscowość z kilkoma tzw. przysiółkami m.in. Sówkowe, Zawada, Andrzejów czy wreszcie kontrowersyjne Lipie Śląskie, które mimo obecnych aspiracji jego mieszkańców do utworzenia oddzielnej miejscowości, jak się okazuje jest - i w przeszłości zawsze było - częścią wsi Lisowice. Postępowanie mające na celu wyjaśnienie obecnego statusu Lipia Śl. przeprowadzono na wniosek jego mieszkańców. Trudno tutaj kogokolwiek winić za taki stan rzeczy, można tylko się z nim zgadzać lub nie. Próby szukania winnych tych zawiłości administracyjnych byłyby przysłowiowym polowaniem na czarownice. Problem wydaje się być sztucznie napędzany również przez niektóre media, a przecież tworzenie jakichkolwiek podziałów społecznych - tak na dobrą sprawę - nikomu nie służy.

Do niedawna życie tutaj toczyło się spokojnie, bez większych emocji, a pewne ożywienie społeczne - co pewien czas - budziły jedynie wybory samorządowe. 29 lipca 2008r. naukowcy z Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie w trakcie konferencji prasowej zorganizowanej przez polską edycję National Geographic, ogłosili wyniki dwuletnich prac wykopaliskowych prowadzonych na terenie miejscowej cegielni. Sensacją okazało się odkrycie pierwszego polskiego dinozaura ,oraz najmłodszego i największego w świecie dicynodonta, gada ssakokształtnego, których wiek określa się na ok. 205 milionów lat. Wtedy to do wsi zjechały się liczne ekipy telewizyjne, prasowe i radiowe.
Cała sprawa, tak na dobre, rozpoczęła się w maju 2006 roku, kiedy to dr Tomasz Sulej oraz Grzegorz Niedźwiedzki, ówczesny student piątego roku Wydziału Biologii UW po raz pierwszy odwiedzili wyrobisko cegielni. Pierwsze - jak się później okazało - sensacyjne znaleziska dały początek regularnym pracom wykopaliskowym których efektem są wspomniane odkrycia.
Niemal od pierwszego dnia ich pracy mogłem dzielić z nimi radość z odkrywania kolejnych kości czy zębów smoka, bo tak później nazwano tego teropoda. Ogromne poruszenie wśród naukowców wzbudziło znalezienie niemal kompletnej tylnej kończyny dicynodonta .
Odkrycie tych kości było ukoronowaniem pięknego słonecznego, sierpniowego dnia 2007 r. Mój emocjonalny stosunek do tego miejsca to efekt wieloletniej fascynacji tą dla wielu nic nie znaczącą dziurą w ziemi. A wszystko zaczęło się w połowie lat 90-tych ub. wieku kiedy to jeden z pracowników cegielni znalazł dwa ciosy mamuta z których podobno co najmniej jeden przepadł bezpowrotnie. Dziś żal mi tych straconych lat bo być może już wtedy możliwe było gromadzenie pokaźnej kolekcji skamieniałości.
To tyle o tym, co było, a dzień dzisiejszy to Gminne Muzeum Paleontologiczne w Lisowicach które prezentuje kości wszystkich odkrytych gatunków.

Powstanie tego muzeum możliwe było dzięki osobistemu zaangażowaniu Wójta Gminy Pawonków Henryka Swobody, który już 24 lipca 2006 po raz pierwszy odwiedził miejsce znaleziska, a później udzielał ogromnego wsparcia wszystkim, którzy tworzyli to muzeum, które powstało z środków gminy przy współpracy Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie, Zarządu Stowarzyszenia Rozwoju Sołectwa Lisowice, Sołectwa Lisowice no i oczywiście samej gminy Pawonków.
Obecnie muzeum rozwija swoją działalność oferując m.in. zajęcia dla szkół, lekcje muzealne czy warsztaty plastyczne. Planowane są również nowe sale wystawowe i dydaktyczne, które mają być otwarte już wiosną tego roku.
Wszystko to dzieje się w ścisłej współpracy ze światem nauki. Rok 2009 to planowane, kolejne duże wykopaliska z udziałem studentów z całej Polski. Mam nadzieję, że efekty ich i naszej pracy już niedługo będą powodem do dumy nie tylko dla mieszkańców gminy Pawonków ale także, a może przede wszystkim, całego Śląska. Powodem do dumy dla ludzi którzy umiłowali śląską ziemię i własną ciężką pracą ją ubogacają.

Muzeum prezentowane jest również na stronach internetowych:
www.lisowice.com/muzeum
muzeum.lisowice.com
www.lisowice.com

Zdjęcia: